Flip Derks interviewt Sarah Isrie – Lalaram en Afra van de Wege
Vanuit het driejarig project ‘Samen beslissen en passende zorg’ zijn afgelopen februari twee LeerWerkPlaatsen (LWP’s) opgericht: een bij Amsta (gerontopsychiatrie) en een bij Ons Tweede Thuis (volwassenen met een Licht Verstandelijke Beperking). Gedurende dit project houden we u op de hoogte van de voortgang van deze LeerWerkPlaatsen via de nieuwsbrief. Steeds vanuit een ander perspectief én steeds ook nodigen we u uit om te reageren op de vraag, quiz of stelling!
Nu twee medewerkers aan het woord: Afra van de Wege en Sarah Isrie – Lalaram, Afra als assistent-begeleider bij team C en Sara als persoonlijk begeleider bij team B in de Nieuweweg van Ons Tweede Thuis in Hoofddorp.
De ruimtes
Team A bestaat uit voornamelijk ouder wordende cliënten. Zij hebben meer gezamenlijke momenten: ontbijt en koffie momenten. Op team B en C is alles meer zelfstandig. Het is een grote woonvoorziening met 64 cliënten. Dat is best veel.
Ze hebben allemaal een eigen appartement. Daarnaast hebben de teams een kantoorruimte. Verder is er een inloop: een ruimte met een klein keukentje en een tafel. De cliënten van team A maken daar veel gebruik van. Verder komen ze allemaal in het restaurant.
De activiteiten
Dit onderzoek bestaat vooral uit bijeenkomsten dat we samen komen en situaties bespreken waarin we samen beslissen of samen kunnen beslissen.
Op dit moment hebben de cliënten een bedrag van 9.000 euro gekregen als gevolg van een financiële meevaller. De cliënten mogen nu gaan beslissen wat ze met dit geld gaan doen. Het moet voor het eind van het jaar uitgegeven zijn. Nou, dan heb je 64 cliënten. Wij gaan nu in het kader van het onderzoek monitoren hoe we nu samen gaan beslissen hierover. Hoe kunnen we iedereen tevreden stellen?
De krachten
Wie doen er dan mee aan dit onderzoek? Twee studenten, twee begeleiders, de coach, de locatiemanager en de docenten. Wij, de begeleiders, brengen vooral de casuïstiek in, de onderwerpen. Voor de rest zijn er niet echt verschillende rollen. De casuïstiek bespreken we dan met z’n allen en kijken dan hoe we het een volgende keer anders zouden kunnen doen.
De doelen
We zijn sowieso al bezig met samen beslissen door het Triple C (zie Wat is behandelmodel Triple-C). We willen met dit onderzoek beter zicht krijgen op hoe we het beste samen kunnen beslissen ook omdat er zo veel verschillende bewoners zijn en er dus niet een eenduidig antwoord voor is.
Denk hierbij aan uitdagingen zoals iemand die steeds om euthanasie vraagt zodra zij gespannen is. Hoe ga je daarmee om? We weten ook dat dit een schreeuw om hulp is maar aan de andere kant wil je haar serieus nemen. Of iemand die echt geholpen moet worden met een knie operatie maar we krijgen het niet voor elkaar. Dan is het wel fijn om wat dieper te graven.
De normen
Wat wel: Je probeert iemand zoveel mogelijk inspraak te geven. Soms kun je samen beslissen met 40% inspraak cliënt en 60% inspraak begeleider. Soms is dat 20 en 80. Dit varieert niet alleen tussen de cliënten maar het kan ook bij een en dezelfde cliënt variëren. Dat kan bijvoorbeeld met spanningen te maken hebben of ziek zijn.
Vaak geef je ze zo ook de indruk dat het helemaal van hen zelf komt maar dan hebben we er een beetje op ingespeeld. Dan hebben ze toch het gevoel dat ze de regie hebben en dan zorgen wij ervoor dat ze niet de foute keuze gemaakt hebben.
Onvoorwaardelijke steun geven. Wat er ook gebeurt: je laat de cliënt niet in de steek. Dat is onderdeel van Triple C.
Wat niet: Mensen ondervragen of overvragen. Hoe kun je zien of iemand overvraagd wordt of ondervraagd? Daarvoor moet je een cliënt goed kennen en weten in wat voor verschillende fases iemand kan zitten. Soms is het ook gewoon een kwestie van uitproberen.
Het is ook belangrijk om niet over te nemen. Als iemand niet kan afwassen dan kun je als begeleider samen met de cliënt afwassen.
De geleerde les
In het begin hadden we echt vooral casussen waarover we echt konden discussiëren. Nu hebben we meer structuur en kijken meer naar andere dingen zoals dat geld dat we mogen uitgeven. Dat is een behoorlijke uitdaging met
64 totaal verschillende bewoners.
Meer informatie over het project is te vinden via de link Samen beslissen en passende zorg met kwetsbare mensen die in instellingen voor langdurige zorg wonen – een actieonderzoek.
