Door Caroline van Dullemen
In De Nieuwe Sint Jacob, een appartementencomplex voor veel oudere bewoners, heeft Isabelle Wessel een bijzondere vorm van samenwerking opgezet: de voorzorgcirkel. Dit initiatief biedt een tiental bewoners kans om elkaar beter te leren kennen en daardoor gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen voor het welzijn binnen hun groep.
De voorzorgcirkel is ontsproten uit het brein van Henk Geene, psycholoog en voormalig directeur van diverse zorginstellingen. In 2021 publiceerde hij het boek “Voorzorgcirkels als antwoord op Vergrijzing”, waarin hij praktische handvatten biedt voor het opzetten van dergelijke netwerken. Inmiddels groeit het aantal voorzorgcirkels in rap tempo.
De voorzorgcirkel draait om wederzijdse hulp en verbinding. “Het idee is simpel,” vertelt Isabelle. “Bewoners ondersteunen elkaar waar mogelijk: van een boodschap meenemen tot een luisterend oor bieden. Zo ontstaat er een vangnet dat bijdraagt aan het gevoel van veiligheid en samenhorigheid.” Het model biedt een waardevolle aanvulling op professionele zorg, zeker in een tijd waarin de druk op het zorgsysteem toeneemt. ‘’Het is niet de bedoeling om de professionele zorg activiteiten te vervangen’’, licht Isabelle toe, ‘’het gaat echt om aanvullende, georganiseerde burenhulp, zoals hulp met je computer of mobiel, advies over zorginstaties, maar ook gezellige dingen als aanschuiven voor het diner, borrels, wandelingen. Je wil en kan niet altijd terugvallen op je vrienden en familie die verder weg wonen.’’
De cirkel in De Nieuwe Sint Jacob is al behoorlijk op stoom gekomen. De deelnemers geven aan makkelijker hulp te durven vragen, ook al is dat nog niet vaak voorgekomen. De buren houden het nu vooral nog bij gezellige momenten, zoals gezamenlijke koffiesessies en uitstapjes. “We zien dat buren elkaar steeds beter leren kennen en initiatief nemen. Dat geeft er meer voorzorgcirkels komen.energie en vertrouwen,” aldus Isabelle. Ze heeft zich wel verbaasd over het aantal buren dat geen zin had om mee te doen. De meesten waren bang veel zorg te moeten verlenen, hadden geen zin om verplichtingen op zich te nemen en zo hun vrijheid te verliezen.
Isabelle is fan van de voorzorgcirkel en ziet de potentiële impact. Het gaat om omzien naar elkaar, betrokkenheid, zingeving, zo vat ze de kernbegrippen nog eens samen. “Het is bewezen dat senioren die sociaal betrokken blijven zijn gezonder en leven langer. Haha. Het is dus ook een prachtig middel tegen de eenzaamheid.” Zij hoopt van harte dat dit project andere senioren inspireert om dit voorbeeld te volgen en te samen als hechte club zowel goede als slechte tijden door te maken.q1